Dişler Neden Kırılır?

Dişin yapısındaki bütünlüğün bozulmasına neden olan kırık dişler önemli bir ağız ve diş sağlığı problemidir. Kırık diş sendromu dişte oluşan çatlak ya da kırık sebebi iledir. Dişlerdeki çatlaklar boyutlarına ve derinliğine bağlı olarak zararsız olabileceği gibi bazen de ağız fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.

Dişler birçok sebeple kırılabilir. Sert gıdaların tüketimi sırasında ya da diş gıcırdatmaya bağlı olarak dişlerde çatlama ve kırılmalar ortaya çıkabilir. Yaş faktörü, genetik etmenler, çene sıkma gibi alışkanlıklar da dişlerde kırılmaya yol açabilen bazı nedenlerdir. Dişlerde kırılmaya yol açan bazı sebepler aşağıdaki gibidir:

  • Diş gıcırdatma alışkanlığı,

  • Çene sıkma alışkanlığı,

  • Genetik etmenler,

  • Yaşa bağlı faktörler,

  • Kanal tedavileri,

  • Dişlerdeki büyük dolgular,

  • Dişlere baskı yapan çiğneme alışkanlıkları,

  • Travmalar, spor kazaları, şiddet görmek,

  • Çok sıcak ve çok soğuk gıdaları arka arkaya tüketmek,

  • Birçok nedene bağlı oluşabilecek kazalar,

  • Kabuklu yemişlerin dişlerle kırılması,

  • Dişlerde oluşan enfeksiyonlar,

  • Çürük dişler.

Diş Kırılması Nedir, Neden Olur?

Diş kırılması dış görünüşün yanı sıra beslenme ve konuşma üzerinde de olumsuz etkilere yol açabilecek bir ağız ve diş sağlığı problemidir. Dişlerde ortaya çıkan kırılma gibi problemlerin tedavi edilmesi gerekir. Diş minesinde oluşan hasarlar dişte kırılmaya yol açar.

Yaşın ilerlemesi ya da diş yapısındaki zayıflıklar, çeşitli hastalıklar diş kırıklarının nedenlerinden bazılarıdır. Dişleri meydana getiren kısımlar diş etlerinin üzerindeki taç kısım ile diş etlerinin altında yer alan ve gömülü olan kök kısımdır.

Dişin taç ve kök kısımları tabakalardan oluşmaktadır. Dişin beyaz dış yüzeyi sağlam ve serttir. Bu bölüm enamel olarak adlandırılmaktadır. Dişin orta kısmı dentin ve iç kısımda yer alan kan damarları-sinirlerden oluşan pulpa dişin diğer bölümleridir.

Dişin sağlam ve sert olan dış yüzeyi beslenme sırasında zarar görebilir. Dişlerin sert nesnelerle temas etmesi, yüze alına darbeler ve daha birçok sebep diş kırıklarına yol açar. Diş kırığı oluşan bireylerde tedavi uygulaması çeşitli biçimlerde yapılabilir.

Diş kırıkları tedavi edileceği zaman hastanın gereksinimleri, dişte ortaya çıkan problemin boyutu, hastanın tedavi sonucunda beklentisi dikkate alınmak zorundadır. Bu tür tedavilerin uzman bir diş hekimi tarafından yapılması alınacak sonucu da olumlu yönde etkiler.

Diş Kırılmasına Yol Açan Nedenler

Diş kırılmasına yol açan birçok neden olabilir. Diş kırılması bazı durumlarda başka bir problemin de göstergesi olabilmektedir. Enfeksiyonlar ya da travmalar sebebi ile de dişler kırılabilir. Diş kırılmasına sert kabuklu gıdaların sık tüketilmesi, yaşa bağlı faktörler yol açabileceği gibi birçok farklı neden de bu probleme sebebiyet verebilmektedir. Diş kırılması en sık yemek yerken olur.

Kimi hallerde kırık dişlerin belirti vermeden uzun yıllar kullanılabilmesi mümkün olurken bazı durumlarda ise kırık dişler nedeni ile ağız sağlığı bozulabilir. Çocuklarda ve yaşlı bireylerde daha sık karşılaşılan diş kırılması problemi tedavi edilmesi gereken bir ağız ve diş sağlığı sorunudur. Diş kırığının tedavi edilmemesi ilerleyen süreçte farklı sağlık sorunlarına yol açabilir.

Diş Kırılması Belirtileri ve Tedavisi

Diş kırılması problemi yaşandığında kişide belirti olmayabilir. Bunun yanı sıra dişlerde oluşan karıncalanma, hassasiyet, şişlik ya da ağrılar da diş kırılması sonucunda ortaya çıkabilir. Diş kırılması tedavi edileceği zaman diş hekiminden yardım alınması gerekir. Diş hekimi yapacağı muayenenin ardından kırığın yeri, derinliği ve boyutuna bağlı olarak bir tedavi yöntemi belirler.

Söze konu problemlerin tedavi edilmesi ileride ortaya çıkabilecek daha büyük problemlerin önlenmesi açısından önemlidir. Fiziki muayene ve diş röntgeni çekilerek diş kırılması tedavisi için ne tür bir yöntem tercih edileceği tespit edilir. Diş kırılması sonucunda dişin yapısındaki bütünlük bozulur. Genellikle yaşlılarda ve çocuklarda görülen diş kırılması her yaş grubunda karşılaşılabilen problemlerden biridir.

Bu sorunun tedavisi yapılırken hastanın ihtiyaçları ve beklentileri de göz ardı edilmemelidir. Diş kırılmasının anlaşılabilmesi ağzın ön yüzeyinde kolaydır. Bu bölge gözle görülebilen alanlar olacağı için ilk anda fark edilebilir. Arka alanlarda oluşan kırılmalar ise dil aracılığı ile hissedilebilir.

Diş kırılması belirtileri ağrı, sızı, sıcak-soğuk yiyeceklere duyarlılık, tatlı besinlere karşı oluşan ağrı hissi, diş çevresinde ortaya çıkan şişlik veya kızarıklık olabilir. Dişte oluşan hasara bağlı olarak kırılan diş için neler yapılacağı belirlenir.

Kozmetik uygulamalar, yapıştırma seçenekleri, dişin çekilmesi, kron tedavisi, kaplama ya da kanal tedavisi kırık dişe yönelik yapılabilecek uygulamalar arasında yer alır. Kırık diş çürümesine bağlı olarak oluşmuş ise öncelikle çürüğün tedavi edilmesi gerekir. Çürük tedavisi tamamlandıktan sonra da diş kırığına yönelik restorasyon çalışması belirlenir.

Diş Kırığı Türleri

Diş kırığı türleri bakımından çatlak diş, saç teli çatlakları, dolgu kırıkları, kırık diş, dikey diş kökü kırıkları olarak sınıflandırılabilir. Diş kırığı oluştuğunda bir ortodontistten yardım alınması gerekebilir. Dişte oluşan kırığın yarattığı hasar, diş ve dişetlerinde ortaya çıkan problem dikkate alınarak kırılan diş tedavi edilir. Kırık dişler bazı durumlarda enfeksiyona da yol açabilir. Bu durumda ortaya çıkabilecek bazı belirtiler şunlardır:

  • Dişte ağrı,

  • Ateş,

  • Diş veya dişetinde şişlik, kızarıklık,

  • Sıcak ve soğuğa karşı hassasiyet, 

  • Ağızda oluşan kokular.

Diş Kırılması Nasıl Önlenir?

Diş kırılmasının önlenebilmesi bazı tedbirlerin alınması ile mümkün olabilir. Öncelikle diş kırıklarına sebep olabilecek alışkanlıkların terk edilmesi ilk tedbirdir. Sert kabuklu gıdaların tüketiminden uzak durmak, kabuklu yemişleri dişlerle kırmamak bu önlemlerden bazılarıdır. Ağız ve diş sağlığı bakımlarını düzenli olarak yapmak, ağız hijyenine dikkat etmek dişlerin kırılmasını engelleyebilmek açısından önemlidir.

Dişin durup dururken kırılması durumunda bir hekimden yardım alınması ve altta yatan sebebin araştırılması gerekir. Diş minesi her ne kadar sert bir yapıya sahip olsa da bazı darbeler karşısında dayanımı zorlaşabilir. Bu sebeple diş minesinin korunması diş kırıklarının önlenebilmesi için dikkate alınmalıdır.