Dişlerdeki Beyaz Lekeler Neden Olur, Nasıl Geçer?

Dişlerde, yapısal zayıflıklara ve olası çürük gelişimine işaret eden beyaz lekeler, bir diğer adıyla başlangıç çürükleri gözlenebilir. Uygulamada “başlangıç lezyonları” adıyla da bilinen beyaz lekeler hızlı ve kolay bir şekilde teşhis edilebilir; deneyimli ve yetkin bir diş hekimi marifetiyle kısa sürede, pratik bir şekilde, herhangi bir acı hissedilmeden tedavi edilebilir.

Diş, mine isimli sert bir madde ile kaplıdır. Dış çevre ile hassas sinirler arasında koruyucu bir işlev gösteren mine yapısı, aşınma ve yıpranma, asitli içecekler ve zayıf ağız hijyeni sebebiyle zayıflayabilir. Zayıflayan mine tabakasında zamanla çukur oluşumu başlar. Oluşan çukur ise diş çürüğü olarak isimlendirilir. Söz konusu çürükler frezle delinmeksizin yahut dolgu işlemine başvurulmaksızın tedavi edilebilir.

Dişte oluşan bu çürüklerin ayırıcı göstergesi ise beyaz lekelerdir. Beyaz lekeler sadece azı dişlerde değil, dişlerin tamamında etkisini gösterdiği için tüm dişlerde gözlenebilir. Bu açıdan, beyaz lekelerin tespit edilmesi güç değildir. Dişlerde beyaz leke oluşumu gözlendiğinde ihmalkar davranmaksızın yetkin bir diş hekimine başvurmak, başarılı ve kalıcı bir tedavi için en sağlıklı yaklaşımdır.

Dişlerdeki Beyaz Leke (Lezyon) Nasıl Tedavi Edilir?

Dişlerde gözlenen beyaz lekelerin diş çürüğü oluşuma işaret ettiğini belirtmiştik. Ne var ki, dişte beyaz lezyonların var olması mutlaka çürüğünün varlığını göstermez; yalnızca dişte çürük oluşumunun başlangıcına işaret eder. Bir başka ifadeyle, dişteki mine yapısının riske girdiğini gösterir. Buna karşı başvurulabilecek en etkili yöntem, rekalsifikasyon veya mine yapısındaki kalsiyumu güçlendirmektir.

Dişlerdeki beyaz leke oluşumuna karşı önlem almak içinse dişlerdeki kalsiyumu onaran bir diş macunundan yardım alınabilir. Bu sayede, ilgili bölgedeki zayıf noktaları güçlendirmek ve dişleri gelecekte oluşması muhtemel beyaz lekelere karşı korumak mümkündür. Ayrıca, diş hekiminiz dişlerinizdeki zayıflıkları gidermek ve güçlendirmek amacıyla florür tedavisine de başlayabilir.

Diş yüzeyinde gözlenen beyaz lezyonlara karşı başvurulabilecek başka bir tedavi yöntemi ise diş beyazlatma işlemidir. Hassas bir diş beyazlatma işlemi, diş rengi ile dişteki lekelerin rengi arasındaki farkı doğal bir şekilde azaltarak renk dengesi sağlar. Başlangıç çürükleri yani beyaz lezyonlar dişte boşluk oluşturacak düzeyde ise diş hekimi marifetiyle reçine işlemi uygulanabilir.

Dişinizde lezyon oluşumunu tespit ettiğiniz takdirde, zaman kaybetmeden, size uygun bir tedavi planı düzenlemesi amacıyla yetkin ve deneyimli bir diş hekimine başvurmanız en doğru yaklaşım olacaktır. İhmali davranmanız halinde, dişinizde henüz oluşmaya başlayan bu küçük lekeler, gelecekte çok daha ağır bir tedavi prosedürü gerektiren ciddi bir çürüğe zemin hazırlar.

Dişlerdeki Beyaz Lekeler Nasıl Geçer?

Dişlerde zamanla, yapısal nedenlerle ve/veya çevresel faktörlerle beyaz lekeler (lezyon) yani başlangıç çürükleri oluşabilir. Başlangıç çürüklerinin oluşumuna etki eden çok sayıda ve çeşitte faktör ve sebep mevcuttur. Şimdi, beyaz leke oluşumuna zemin hazırlayan, beyaz leke oluşumunu tetikleyen ve artışına etki eden başlıca sebep/faktörleri sıralayalım:

• Dental Florozis

Dental florozis, genellikle sekiz yaş ve öncesi dönem olan diş çıkarma döneminde alınan fazla klorür sebebiyle gelişir. Dental florozis gelişimi ise dişlerde beyaz leke oluşumuna zemin hazırlar.

• Mine Hipoplazisi

Mine yapısının olgunlaşmaması, mine tabakasının yeteri kadar gelişmemesi veya olması gerekenden daha ince ise mine hipoplazisi gözlenir. Mine hipoplazisi ise dişlerde beyaz lezyon oluşumunu tetikleyebilir.

• Asit

Asitli yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi de dişlerde beyaz leke ve oyuk oluşumuna sebebiyet verebilir.

• Yetersiz Ağız Bakımı

Ağız bakımının yetersiz olması, dişte beyaz lekelere neden olabilir. Buna karşı önlem almak için düzenli diş fırçalamak, diş ipi kullanmak, diş yüzeyinde plak birikmesine engel olmak vb. işlemlere başvurulabilir.

• Erken Evre Diş Çürükleri

Diş çürüğü oluşumunun önemli belirtilerinden birisi de beyaz leke varlığıdır. Söz konusu lekeler ilgili dişin mine tabakasındaki mineral eksikliğine işaret edebilir. Bu eksikliğe karşı etkili ve sürdürülebilir bir tedaviyle önlem alınmadığı takdirde, gelecekte ciddi diş çürüğü sorunları ile karşı karşıya kalınabilir.

Dişteki Beyaz Leke Nasıl Temizlenir?

Dişlerdeki beyaz leke oluşumuna son vermek ve mevcut lekelerin kalıcı bir şekilde giderilmesini sağlamak için diş hekimine başvurmak gerekir. Diş hekimi, ilgili diş ya da işleri inceledikten sonra bu soruna karşı efektif bir tedavi planlaması hazırlayıp uygulamaya koyar. Ancak, en doğru tedavinin belirlenebilmesi için öncelikle leke oluşumunun asıl sebebinin tespit edilmesi gerekir. Leke oluşumuna neden olan başlıca faktörler şunlardır:

• Mikroabrazyon

Mikroabrazyon yönteminde aşındırıcı bir madde yardımıyla mine tabakasının az bir kısmı çıkarılır. Beyaz lezyonların giderilmesine ve diş görünümünün iyileştirilmesine katkı sağlar.

• Diş Beyazlatma

Dişler çeşitli faktörlere bağlı renk değiştirebilir. Dişteki lekelenmelerin nedeni yalnızca renk değişimine dayanırsa, diş beyazlatma tedavisi alarak renk beyaz lezyonlar giderilebilir. Fakat özellikle belirtmekte fayda var ki, diş beyazlatma tedavisi her türden beyaz lezyonda başarılı sonuçlar sağlamayabilir.

• Diş Yapıştırma

Dişin doğal rengi ile uyumlu bir rezin malzeme kullanılarak ilgili bölgedeki lekelerin giderilmesi sağlanabilir.

• Veneer Kaplama

Beyaz lezyonların yoğun ve geniş bir alanda gelişmesi durumunda veneer kaplama yöntemine başvurulabilir.

• Florür Tedavisi

Dental florozis sebebiyle gelişen beyaz lekelere karşı florür tedavisi uygulanabilir ve bu sayede eksik mineraller dişe tekrar kazandırılır.

Dişlerde Beyaz Leke Oluşması Nasıl Engellenir?

Diş yüzeyinde beyaz renkli lekelenmeler birbirinden farklı etkenler sebebiyle meydana gelebilir. Mineral kaybı, bakteri artışı ve yüksek düzeyde florür alınması bu etkenler arasında yer alır. Söze konu etkenlere dikkat etmek ve buna göre hayat düzeni oluşturmak, dişte beyaz lezyonların oluşmasını önlemek adına başarılı ve sağlıklı bir yaklaşım olacaktır. Şimdi, bahse konu lekelere karşı alınabilecek pratik önlemlere mercek tutalım:

• Düzenli Aralıklarla Ağız ve Diş Bakımı

Ağız ve diş sağlığını korumanın en pratik yolu, günde iki – üç kez diş fırçalamak ve bir kez diş ipi kullanmaktır. Düzenli diş fırçalama ve diş ipi kullanma alışkanlığı sayesinde diş yüzeyinde biriken plaklara ve gelecekte olası çürüklere karşı güçlü bir önlem alınır.

• Florürlü Diş Macunu Kullanmak

Ağız hijyeni ve diş sağlığı için doğru diş macununu kullanmak önemlidir. Diş macununda doğru seçim için diş hekimi değerlendirmesine ve tavsiyesine gerek duyulmakla birlikte, florürlü diş macunlardan yararlanmak doğru bir yaklaşım olacaktır. Zira florür, dişlerin güçlenmesi ve çürük oluşumunun önlenmesi bakımından gerekli bir mineraldir.

Florürlü diş macunu kullanmanın bir diğer önemli faydası ise mine tabakasının güçlendirilmesine katkı sağlamasıdır. Zira mine tabakası, florür içeren diş macununun içindeki florür mineralini zamanla emer ve eksik florür düzeyini artırarak güçlenir. Zayıfken güçlenen mine tabakası ise erken evredeki çürüklerin giderilmesine, dişlerin zamanla sağlıklı ve canlı bir görünüm kazanmasına yardımcı olur.

• Asitli Yiyecek ve/veya İçecek Tüketimini Sınırlandırmak

Sık ve yoğun bir şekilde asitli yiyecek – içecek tüketimi, ilk olarak mine tabakasının erimesine ve beyaz lezyon oluşumuna, sonrasında ise telafisi güç diş sorunları yaşanmasına neden olabilir. Bu nedenle, özellikle gazoz, spor içecekleri, asitli meyveler gibi içeriğindeki asit yoğunluğu fazla olan besin ve içecekleri olabildiğince az tüketmek yararlı olacaktır.

• Düzenli ve Yeteri Kadar Su Tüketmek

Günlük tüketilmesi gereken su miktarı kişiden kişiye farklılık gösterir. Öncelikle ideal su tüketim miktarınızı öğrenmeli ve her gün bu miktarı tüketmeye özen göstermelisiniz. Zira yeterli düzeyde su tüketmeniz halinde ağız içi asit düzeyiniz dengelenir ve yüksek asit sebebiyle beyaz lezyon oluşumuna karşı başarılı bir önlem alınabilir.

• Yüksek Düzeyde Florüre Maruz Kalmamak

Diş sağlığı için son derece önemli ve gerekli olan florür, her faydalı mineral gibi gereğinden fazla tüketildiğinde yarardan çok zarar verir. Dolayısıyla, florür tüketiminde aşırıya kaçmak çeşitli sorunları beraberinde getirebilir. Dental florozis ve buna bağlı beyaz leke gelişimi de bu sorunlar arasında yer alır.

• Dişleri Düzenli Olarak Kontrol Ettirmek

Deneyimli, yetkin ve başarılı bir diş hekimine düzenli aralıklarla görünmek, ağız ve diş sağlığını kalıcı ve sürdürülebilir şekilde korumanın en etkili yoludur. Bu sayede, ağız ve diş sağlığınıza yönelik risk oluşturabilecek sorunlar önceden teşhis edilebilir ve zamanında aksiyon alınarak tedavi edilebilir.