Diş Gıcırdatma (Bruksizm)

Diş Gıcırdatma Nedir? Neden Diş Gıcırdatırız?

Diş gıcırdatma; uyku sırasında çiğneme refleksinin aktive olması ve alt ve üst dişlerin birbirine temas etmesi ile oluşan istemsiz bir harekettir. Genellikle geceleri ortaya çıksa da gündüz de kendini gösterebilir.

Hafif diş gıcırdatma birçok insan için herhangi bir sağlık sorununa yol açmayabilir. Çocuklarda sık görülen diş gıcırdatma, genellikle tüm kalıcı dişlerin çıkmasıyla sona erer. Diş gıcırdatma nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte bazı hazırlayıcı faktörlerden söz edilebilir. Bunlar arasında stres önemli bir yere sahiptir. Bunun dışında sindirim sorunları, uyku bozuklukları, ağızda dişlerin kapanma sorunları, bazı hastalıklar ve bazı ilaçların kullanımı da diş gıcırdamasına zemin hazırlar.

Kısa süreli uykularda bile diş gıcırdatma oluşabilir. Alt çenenin yanal hareketleri sonucunda öncelikle kesici dişlerde aşınmalar meydana gelir. Azı dişlerinin birbirine geçmesiyle daha da yoğunlaşan bu hareket sırasında ciddi bir ses de oluşur. Çoğu zaman bu ses o kadar yüksek olur ki dişlerini gıcırdattan insanların yanında yatanlar uykudan uyanırlar. Çoğu insan herhangi bir semptomu olana kadar bunun farkında değildir. Genellikle diş hekimi tarafından ağız ve diş muayeneleri sırasında fark edilir.

Dişlerin mine yüzeylerinin aşınması zordur, ancak aşınma alt yumuşak tabakaya ulaştığında hızlanır ve çürümeye yatkınlık artar. Dişlerin kırılma olasılığı da vardır. Bazen bu duruma diş eti çekilmesi de eşlik eder. İlerleyen aşamalarda dişlerin soğuk, sıcak, ekşi, tatlı vb. hassasiyetlere başlaması kaçınılmaz olacaktır.

Diş gıcırdatma sırasında dişlere ve çenelere çok yüksek bir basınç iletilir, bu nedenle uzun süreli diş gıcırdatma yüz ağrılarına, boyun ağrılarına, kulağa yansıyan ağrılara, baş ağrılarına ve çene ekleminde rahatsızlıklara neden olabilir.

Tedavi

Erken dönemde, diş hekimi tarafından yapılan gece plakları diş yüzeylerinin aşınmasını önlemede etkili olabilir. Geç dönemde, dişlerdeki hasarların tedavisi de diş hekimi tarafından yapılan koruyucu uygulamalar ile mümkündür. Ayrıca dişlerin kapanış bozuklukları farklı yöntemlerle normale döndürülebilir. Nedeni tam olarak bilinmeyen bu gibi durumlarda da stres faktörünün azaltılmasının faydalı olacağı açıktır.

* Makale TDB'den (Türk Diş Hekimleri Birliği) alınmıştır.